Maagproblemen en luchtzuigen

Luchtzuigen is een vorm van abnormaal gedrag waarbij het paard een voorwerp, bijvoorbeeld de staldeur, vastpakt en daarbij herhaaldelijk lucht op lijkt te zuigen wat een kenmerkend boergeluid produceert. Slechts een klein deel van deze lucht belandt ook daadwerkelijk in de maag (Reurich, 2005). Naar de oorzaken van luchtzuigen zijn diverse studies verricht die een aantal mogelijke oorzaken laten zien, deze oorzaken zoals voedingsfouten en stress leiden allemaal weer tot maagproblemen, uiteindelijk is er dus een oorzaak voor luchtzuigen; maagproblemen.

 - Maagproblemen: Paarden die luchtzuigen hebben last van maagzweren of maagontsteking. Ook lijkt het luchtzuigen een negatieve uitwerking op de conditie van de maag te hebben, luchtzuigers hebben meer maagslijmvliesbeschadigingen dan niet- luchtzuigers. Onderzoek sluit niet geheel uit dat luchtzuigen de oorzaak is van de verhoogde zuurgraad in de maag, in plaats van het gevolg ervan.

- Voeding: teveel krachtvoer (bix en muesli) en te weinig ruwvoer lijkt het ontstaan van luchtzuigen in de hand te werken. Krachtvoer zorgt voor een verzuring van het maagdarmkanaal doordat bij het eten hiervan er te weinig kauwbewegingen worden gemaakt om voldoende speeksel aan te maken, terwijl speeksel verzuring van de maag tegengaat. Ook hier is dus weer een maagprobleem de oorzaak van het ontstaan van luchtzuigen.

- Management: gebrekkig management en/of trainingsfouten zorgen voor een vergrote emotionele lading bij het paard. Ook ingrijpende gebeurtenissen of het te jong of verkeerd spenen van een veulen kan voor een dergelijke, psychische, verstoring zorgen. Luchtzuigen kan hier, naast een gevolg van een verhoogde zuurgraad in het maagdarmkanaal als gevolg van het voeren van brok, een uiting van stress zijn. Naast de manier van spenen, zijn (op latere leeftijd) het ontwerp van de stal, het type strooisel, de hoeveelheid en soort voer en het aantal keer dat het voer gegeven wordt van invloed op het ontwikkelen van stereotypieën. Een emotionele verstoring of teveel stress kan maagproblemen zoals maagzweren veroorzaken, en zo dus ook een reden zijn voor het paard om te starten met luchtzuigen. Onderzoek heeft aangetoond dat tijdens het luchtzuigen de hartslag van het paard significant lager was dan de basale hartslag, ook resulteert luchtzuigen vrijwel zeker in een afgifte van rustgevende endorfines.

Behandeling

Om luchtzuigen effectief te behandelen, moeten deze drie oorzaken liefst tegelijkertijd worden aangepakt.

Zorg voor goede voeding; geef het paard onbeperkt de beschikking over ruwvoer, bij paarden die aanleg hebben om te dik te worden wordt ruwvoer met weinig energie geadviseerd; hooi van 2e of 3e snede, eventueel vermengd met wat stro. Ook takken van bijvoorbeeld de wilg geven kauwplezier en vermaak zonder dik te worden. Geef niet meer dan ½ kg krachtvoer per keer en maximaal 1 kg per dag, dit kan prima wanneer er onbeperkt goed ruwvoer wordt gevoerd. Geef het krachtvoer altijd na het ruwvoer.

Vermijd stress; zorg voor sociale contacten met soortgenoten. Geef het paard voldoende beweging, een paard is gemaakt om te bewegen. Zorg voor weidegang of stal met uitloop. Zorg dat de training past bij het niveau van het paard en dat het werk leuk is. Afwisseling zoals een buitenrit, sprongetje of grondwerk kunnen hier aan bijdragen.